O cálculo avanzado e os algoritmos resolven en Compostela tres grandes retos da industria

O venres 12 de abril rematou en Compostela, na USC, a edición 147 do encontro investigador European Study Group with Industry (ESGI). A xuntanza de traballo, organizada polo Consorcio Instituto Tecnolóxico de Matemática Industrial (ITMATI) e a Rede Española Matemática-Industria (Math-in), saldouse cun éxito de participación e de resultados: os investigadores participantes conseguiron atopar solucións a tres relevantes problemas industriais. Tres desafíos relacionados coas enerxías renovábeis e a metalurxia expostos polas firmas estatais TSK Electrónica y Electricidad, Estaños e Soldaduras Senra e Solute. “Logrouse un primeiro diagnóstico dos problemas, en que medida as ferramentas matemáticas poden axudarlles e como”, conta Peregrina Quintela, directora do ITMATI e presidenta de Math-in.
O primeiro problema, Estatística para abaratar gastos, propuña solucións de durabilidade para plantas de enerxía termosolar de concentración, que adoitan empregar centos de milleiros de espellos, encargados de dirixir a luz solar a unha pequena superficie onde se transforma en enerxía eléctrica. Como estas plantas soen estar situadas en extensas zonas áridas ou desérticas, os espellos van perdendo reflectividade segundo acumulan po e humidade, diminuíndo o rendemento. TSK buscaba un método fiábel segundo o cal determinar cal é o tamaño mínimo de mostra a partir do que determinar o estado xeral dos espellos, de forma que poida levar a cabo un seguimento co menor gasto posíbel de recursos e tempo. O equipo de traballo liderado polo coordinador académico Javier Martínez foi o encargado de afrontar o problema.
O segundo reto, Algoritmos para protexer aeroxeradores, veu da man da consultora de enxeñaría Solute, especializada en enerxía eólica, que precisaba unha ferramenta para a optimización do control de muíños para ventos relativamente fortes, un ámbito que require de aparellos que no canto de aproveitar a máxima potencia posíbel que pode ceder o vento traballen nunhas condicións nominais (cunha velocidade de rotación controlada) a fin de evitar que sufran danos estruturais. O control lógrase actuando sobre a orientación das pas do xerador, medindo a velocidade de rotación do eixo e, en función da súa desviación con respecto á velocidade nominal, intervindo sobre a orientación das pas. O equipo do coordinador académico Fernando Varas propuxo un modelo simplificado do muíño e puxo a punto unha ferramenta software que permite optimizar as condicións de operación, incluíndo a identificación das estratexias de control que poidan reproducir determinadas respostas temporais.
O terceiro desafío, Simulación de novos procesos metalúrxicos foi achegado pola empresa Senra, especializada en fíos de soldadura con aliaxes baseadas en estaño e chumbo. O reto ten a súa orixe no proceso de fabricación tradicional, o de baleirado manual, que produce pequenas burbullas no material, uns elementos que poden chegar da producir fallos no futuro e coa implantación integral das novas tecnoloxías na xestión e na produción. O problema proposto consistía nun modelo para simular os resultados deste novo sistema. Elena Martín foi a coordinadora do equipo de traballo académico.