O CCG destaca o bo momento do audiovisual en Galicia e a expansión dos novos formatos
mércores, 15 de novembro do 2023
O
Observatorio da Cultura Galega (pertencente ao Consello da Cultura
Galega) presentou os detalles dun informe sobre o estado de saúde do
audiovisual da nosa terra. O estudo, en liñas xerais, destaca o bo
momento do sector, non só a nivel de premios e distincións
nacionais e internacionais, senón tamén en materia de cifras.
Así,
na última década medraron parámetros como o emprego, os ingresos
de explotación, a asistencia ás salas de cine e o consumo
televisivo, segundo o documento de traballo O sector audiovisual
en Galicia 2023, que acaba de facer público o Observatorio da
Cultura Galega, servizo dependente do Consello da Cultura Galega
(CCG). O documento conclúe que “os datos amosan que o audiovisual
se atopa nun ciclo expansivo, con indicadores que apuntan a que se
superou a crise sanitaria de 2020 e 2021 en moitos dos ámbitos que o
compoñen”. O documento de traballo, por certo, xa está dispoñíbel
desde
a web da institución.
Nel
explícase que a expansión do sector audiovisual sitúase nun
contexto positivo xeral no conxunto de España, onde o incremento de
emprego foi maior. Tamén se fai saber que en Galicia traballan
directamente no sector audiovisual 2610 persoas, un 4,2 % do
total da forza laboral xerada por estas actividades en España. Con
todo, o emprego concéntrase na produción de cine e vídeo (41,2 %)
e na televisión (37,1 %). “O audiovisual”, lembra o
informe, “é un sector que tende a concentrarse xeograficamente. En
España faino nas provincias de Madrid e Barcelona, mentres que en
Galicia a actividade se concentra na provincia da Coruña (64,6 %
das empresas)”.
Un
contexto cambiante (de formatos e consumos)
O
informe destaca que o sector audiovisual está nun contexto de
profundos cambios tanto no tipo de consumo que se fai como no soporte
empregado. Se na década de 2010 o VHS e o DVD estaban presentes nun
80 % dos fogares, o móbil centra agora a reprodución de vídeo
(emprégao un 84,6 % da poboación). O consumo televisivo segue
a ser alto (88,9 %), pero baixou un 8 % con respecto a
2010. Neste sentido, hai un descenso do consumo da televisión
xeneralista, que rexistra cifras máis baixas que na última década.
En Galicia, Antena 3 e a TVG teñen as cotas de audiencia máis altas
(dun 11,5 % no caso da galega), mentres que no conxunto de
España só Antena 3 e Telecinco obtiveron máis dun 10 % de
audiencia en 2022. Ademais, agora na televisión tamén se ve vídeo
á carta a través das plataformas de intercambio (Netflix, Amazon
Prime Video e Disney+ son as que concentran o público). “En 2023,
un 82 % dos fogares dispón dalgunha plataforma dixital”,
sinálase no documento, onde tamén se pon o foco na perda de
espectadores nos cines galegos. Así, apúntase, “en 2022 houbo nos
cines galegos 2,5 millóns de espectadores, un 40 % máis que en
2021 e máis do dobre que no ano 2020, pero lonxe dos 4,2 millóns de
2019, unha evolución semellante á da recadación”.
A
produción de cinema
O
estudo subliña o significativo incremento no ámbito da produción:
hai máis empresas (un 47 % máis) e tamén máis películas (en
2022 houbo 284 filmes, o dobre que en 2013). O xénero máis popular
é o documental (28 %), seguido polo drama (26 %), a
comedia, as películas de animación e o thriller (6,7 %
cada un). A maioría dos filmes (89 %) foron realizados por unha
única produtora, aínda que se observa unha tendencia ascendente no
número de coproducións, tanto con empresas españolas como con
estranxeiras. Os países cos que hai máis proxectos compartidos son
Francia (30 % das coproducións internacionais) e Portugal
(18,6 %). Pese a que un 68 % das empresas realizou só unha
película durante este período de dez anos, vinte produtoras
realizaron máis de tres películas e dúas superaron os dez
proxectos rematados.
O
informe tamén analiza as axudas de concorrencia competitiva da
Axencia Galega das Industrias Cultuais (AGADIC), nas que o maior
peso, o 40% recae na produción.
Mellorou
tamén neste período a difusión do cinema producido no país. Aínda
que hai películas pendentes de estrea, en 2022 exhibíronse no
circuíto comercial oito de cada dez películas producidas. As
películas que se estrearon en salas comerciais tiveron máis de 7,1
millóns de espectadores e unha recadación superior aos 43 millóns
de euros.
Con
respecto ao idioma, o informe apunta a unha mellora da situación do
galego neste sector. Na televisión convencional, a TVG segue a ser o
principal axente normalizador cunha programación monolingüe. Porén,
nas plataformas de streaming o galego aínda representa só un
0,5 % da oferta. Medrou tamén o número de películas en lingua
galega na última década, que pasou de 9 en 2013 a 23 en 2020. O
cine producido en Galicia empregou o galego nun 42,3 % das
producións. Nas conclusións do informe tamén se explica que “malia
que a maioría de producións en lingua galega na última década
tiveron un éxito comercial en salas discreto, tamén apareceron
títulos populares, como As bestas, O que arde ou A praia
dos afogados, entre outros”. O impacto das longametraxes en
lingua galega estreadas en cinemas comerciais nos últimos dez anos
foi de 1,5 millóns de espectadores e máis de 8,8 millóns de euros
de recadación.