Até 40 especialistas participaron na UVigo nun congreso sobre a propiedade intelectual da IA
mércores, 12 de xullo do 2023
A semana pasada organizouse na Universidade de
Vigo congreso O
impacto da Intelixencia Artificial no
Dereito do Traballo e da Propiedade Intelectual e Industrial,
organizado polo grupo de investigación DMT da Facultade de Ciencias
Xurídicas e do Traballo. O
simposio reuniu no Campus a 40 especialistas, sobre todo de España e
Italia. Foi coordinado polos profesores da institución viguesa
Rosa Rodríguez Martín-Retortillo e Pablo Fernández
Carballo-Calero. O congreso arrancou no edificio de sesións da
Autoridade Portuaria de Vigo, centrándose principalmente no eido da
propiedade intelectual e industrial, prestando especial atención aos
problemas de autoría e patentabilidade das obras realizadas por IA.
As sesións tamén se desenvolveron no Edificio
Redeiras, sede institucional da UVigo na cidade, e puxeron o foco no
eido do Dereito do Traballo, con relatoiros sobre a utilización de
IA para a xestión de recursos humanos e abordando, en particular, os
riscos que implica o uso de algoritmos e os nesgos discriminatorios
que poden conter na súa configuración.
Despois dunha primeira xornada centrada en
analizar a patentabilidade e a propiedade das obras xeradas por IA (o
xoves), o congreso arrancou o venres cun panel de debate moderado
polo catedrático de Dereito do Traballo e da Seguridade Social da
Universidade de Vigo Jaime Cabeza Pereiro. Nel interveu María Luz
Rodríguez Rodríguez, catedrática de Dereito do Traballo e da
Seguridade Social da Universidade de Castilla La Mancha, unha especialista, como destacaba na súa presentación o profesor Cabeza,
que atesoura “cunha actividade desbordante no mundo das relacións
laborais e unha das persoas que está liderando o debate a nivel
español sobre as consecuencias laborais da revolución dixital, da
robotización e da Intelixencia Artificial”.
Cabeza destacou a súa “intensa dedicación
pública”, ostentando no pasado o cargo de conselleira de Emprego
de Castilla La Mancha e de secretaria de Estado do Ministerio de
Traballo con Valeriano Gómez. “Moi activa en foros internacionais
e en particular na Organización Internacional do Traballo”, na
actualidade está moi implicada na “elaboración dun documento
fundamental sobre o traballo decente na economía de plataformas, un
tema enormemente ligado coa temática deste congreso”. Na súa
intervención centrouse en analizar o impacto que ten e, que sobre
todo, terá a robotización no emprego, especialmente en determinados
sectores que serán máis vulnerábeis a esta revolución. A experta
remarcou que para que este sexa un tema de interese para un país, é
preciso que ese país “teña xa un certo desenvolvemento
tecnolóxico”, e entre outros datos, referiuse á Enquisa sobre
o uso das TIC e o comercio electrónico nas empresas, un estudo
de 2022 que sinala que arredor dun 12% das empresas de España
empregan xa Big Data e
Intelixencia Artificial. “A situación sobre o desenvolvemento
tecnolóxico de España é boa, pero irá incrementándose”, é
unha aposta gobernamental que se recolle no Plan de Recuperación,
Transformación y Resiliencia e no reparto dos fondos Next
Generation. Con todo, destacou a experta que son as grandes empresas
as que concentran boa parte deste esforzo de automatización,
dixitalización e incorporación da IA.
Segundo Rodríguez esta revolución tecnolóxica
implica retos e tamén oportunidades, e salientou a necesidade de
debater sobre as vantaxes da dixitalización e canalizar os
inconvenientes do uso da tecnoloxías. Defende que a tecnoloxía en
si non é boa nin mala, o determinante é o uso que se fai dela, por
iso defende a necesidade dun debate serio e fondo sobre como
minimizar os riscos e potenciar as vantaxes.
A segunda convidada da xornada foi Aída Ponce del
Castillo, investigadora do European Trade Union Institute (ETUI), que
se centrou na IA e a xestión algorítmica do traballo. “Especialista
na fronteira entre a ciencia e a tecnoloxía”, como a presentaba o
catedrático Jaime Cabeza, as súas achegas céntranse nas
implicacións éticas, sociais e legais das tecnoloxías emerxentes.
Ponce ten ocupado postos en diferentes comités especializados da
Comisión Europea e é membro de varios grupos de traballo da OCDE
sobre bioteconoloxía, nanotecnoloxía e tecnoloxías converxentes.
Tras unha pausa, iniciouse o segundo panel de
relatorios, moderado por Belén Fernández Docampo, profesora de
Dereito do Traballo e da Seguridade Social da Universidade de Vigo,
coa intervención de dous especialistas italianos: Federico
Martelloni, profesor da Università di Bologna e Valeria Nuzzo, da
Università degli studi della Campagna Luigi Vanvitelli. O primeiro
centrouse nas decisións automatizadas e discriminación e o segundo
sobre a incidencia da IA na cualificación do contrato, tanto
autónomo como subordinado.
O congreso concluíu coa
presentación de comunicación, unha sesión que foi moderada polo
profesor da UVigo Alexandre Pazos.