Investigadores da USC traballan no deseño de cristais fotónicos como alternativa á fibra óptica

O equipo da USC responsable destes achados, fotografado por Santi Alvite

Non só se innova nas redes, senón nos propios materiais físicos que fan posibles as redes. Ou sexa, o recipiente-canle do contido. Dáse ademais a circunstancia de que na nosa terra non estamos a deixar este labor de lado, máis ben o contrario, tal e como demostra a investigación que leva a cabo un equipo de profesionais do Instituto de Cerámica da Universidade de Santiago, un departamento que a priori non está directamente ligado á sociedade dixital pero que leva un tempo facendo importantes achados relacionados cos soportes da mesma. Máis polo miúdo, e segundo conta a propia USC, está a dar grandes pasos no desenvolvemento de cristais fotónicos, materiais con finalidades moi diversas e que a longo prazo poderían chegar a reemprazar a fibra óptica e a outras estruturas físicas da comunicación, permitindo unha ampliación da mesma a niveis nunca vistos de rapidez e accesibilidade.
O equipo, dirixido polo profesor Francisco Guitián, céntrase no deseño destes cristais fotónicos e no estudo da circulación da luz nestes dispositivos a escala microscópica. O traballo, inserido nos novos eidos de investigación da nanotecnoloxía (ciencia do miúdo), inclúe un estudo en detalle do comportamento da luz sobre estes materiais, abrindo as portas dun novo elemento para a transmisión dos datos, diferente do que coñecemos nas redes actuais (sinais eléctricos a través de fíos).
Así nolo explica o profesor Álvaro Gil González, un dos responsables do proxecto: “A día de hoxe, a posibilidade de elaborar materiais que permitan controlar o fluxo da luz ten dado lugar á idea de desenvolver dispositivos ópticos que poidan procesar información empregando só luz visible ou infravermella, substituíndo así os electróns como transmisores e procesadores de información”.
Segundo explican estes investigadores, os cristais fotónicos representan un novo tipo de materiais que fan posible controlar o fluxo da luz a escala microscópica. Caracterízanse por estaren ordenados como se tivesen unha estrutura cristalina na que se pode prohibir a propagación da luz en todas as direccións. “Trátase de materiais moi ordenados pero se no seu interior se conseguen introducir defectos que rompan a xeometría do cristal, entón nesas rexións faise posible a condución de luz”, explican. Así, “pódese guiar a luz de maneira controlada a través do material, de xeito máis eficiente que no caso da fibra óptica”, manifesta.
Toda esta liña de investigación, que ten potencial para a posta en funcionamento de novos circuítos ópticos de información, chips fotónicos ou mesmo as redes de datos dos ordenadores, tópase arestora cunha gran dificultade: a fabricación dos cristais. Neste senso, o equipo da USC afonda no deseño de métodos que permitan construír estes materiais de xeito industrial.